Gemeenten zijn voor het bedienen van de openbare verlichting afhankelijk van hun netbeheerder. Het nieuwe R-tf® systeem biedt een alternatief. Hiermee is het mogelijk om verlichting per wijk, straat of mast te regelen. Resultaat: enorme kosten- en energiebesparing.
In Nederland worden de Openbare Verlichtingssystemen (OV) geschakeld met een toonfrequent techniek door de netbeheerder. Hierbij stuurt de netbeheerder een toonsignaal door de koperen netvoedingskabels. Op de plek van bestemming staat een ontvanger die de toon registreert waardoor een relais omslaat. Wanneer de toon door de kabels wordt verstuurd, wordt berekend aan de hand van lichtcellen die geografisch staan verspreid en een astronomische klok. Met die gegevens worden zogenaamde brandroosters samengesteld die het licht schakelen voor hele gebieden tegelijk. Naast technische problemen willen gemeenten steeds vaker licht op maat en bij voorkeur tegen lagere kosten. Het nieuwe R-tf® systeem lijkt hierop een antwoord te zijn.
Edward Neef van het bedrijf Ziut ontwikkelde de vernieuwende methode R-tf waarmee via het betrouwbare FM-omroepsignaal iedere lantaarnpaal afzonderlijk bediend kan worden. Het voordeel: een enorme kosten- en energiebesparing. Gemeenten zijn namelijk niet langer afhankelijk van hun netbeheerder die alle lantaarnpalen tegelijk inschakelt, maar u schakelt zelf elke individuele lantaarn. “De schattingen voor de kosten voor het werken met het huidige toonfrequent systeem lopen uiteen van € 2,50 tot € 7 per lichtmast per jaar”, licht Neef toe. “Soms kan in nauw overleg met de netbeheerder voor bepaalde gebieden een eigen schakelregime worden ingevoerd. Maar dan nog kan men meestal niet per klant en per lantaarnpaal apart schakelen of dimmen. Wederom is dan een gehele regio onderworpen aan één schakel-regime. Het R-tf® systeem lijkt op het intelligente telemanagement, maar door de betrouwbaarheid en lagere prijs is het geschikt voor grote aantallen.”
De bestaande technieken voor 1 op 1 communicatie gebruiken allerlei varianten op het mobiele telecommunicatie netwerk, wat geschikt is voor kleine aantallen lichtmasten. Neef: “De huidige tweeweg schakelsystemen maken gebruik van een extra unit, vaak een segment controller genoemd. Deze segment-controller ontvangt het mobiele telefoonsignaal en zet dat om op een andere frequentie die naar de lichtmasten wordt gestraald. Soms wordt hier Wifi voor gebruikt, soms Zigbee of een proprietary protocol, maar ze hebben altijd gemeen dat ze gebruik maken van licentie-vrije frequentiebanden, bijvoorbeeld op de 2,4GHZ en de 868MHz. Groot nadeel is dat deze frequenties licentie-vrij zijn. Dit leidt tot een grotere kans op storing door medegebruik. “Het R-tf® systeem kent de minste ‘points of failure’ en er worden geen data-transportkosten in rekening gebracht zoals bij alle GSM-varianten Vanuit een centrale controlroom worden commando’s gegeven aan de individuele lichtmasten. Iedere mast is voorzien van een R-tf® ontvanger zodat die rechtstreeks aangestuurd kan worden via een radiosignaal. Waardoor het mogelijk is om de verlichting per wijk, straat of mast te schakelen of te dimmen. Zo bent u volledig ‘in control’.”
Hoe betrouwbaar is de FM infrastructuur? Neef: “Bijna alle zenders van alle FM-omroepen zijn dubbel, ofwel redundant, uitgevoerd. De stroomvoorziening is niet alleen geschakeld op het elektriciteitsnet maar meestal ook op noodgeneratoren. De gehele constructie leidt tot een bedrijfszekerheid van meer dan 99,8%. Als het licht in Hilversum uit zou gaan en de zenders geen muziek meer laten horen, is R-tf® nog steeds in de lucht. En ook al zou de zender zelf uit de lucht zijn of de antennemast omvallen, de R-tf® ontvanger in ieder armatuur beschikt over een geheugen. Als deze geen nieuwe instructie krijgt, blijft hij zijn programma uitvoeren.” Dan is er nog de veel gehoorde opmerking over radio-piraterij. “In de eerste plaats is zenden op een frequentie waar iemand de licentie - dus het alleengebruik van heeft - een misdrijf. En als een radiopiraat denkt dat hij de OV kan veranderen in een plaatselijk kerst-knipperlicht, dan heeft hij het mis.” Er is een veelheid van technische beveiligingen die het nagenoeg onmogelijk maken om in te breken op dit systeem. “Zo iemand moet alle codes van alle lichtmasten kennen die hij wil beïnvloeden en die codes zitten ingebakken in de printelektronica die gemonteerd zit in een hoog geplaatst armatuur en die allemaal anders zijn.”
Voor meer informatie kun je terecht op de website van Ziut. Het is ook mogelijk om rechtstreeks contact op te nemen met Edward Neef via: edward.neef@ziut.nl.