Subassertief gedrag is een belangrijke oorzaak van een burn-out. Werknemers hebben dan vaak de neiging het belang van de organisatie voorop te stellen en zichzelf daarbij weg te cijferen. Handig is dat niet. Niet voor de medewerker, maar ook niet voor de organisatie, die juist baat heeft bij actieve, betrokken en assertieve medewerkers. Maar wat houdt assertief zijn precies in, waarom is het belangrijk en hoe wordt u het? We leggen het u uit en geven ook meteen een aantal tips om assertiever te worden op de werkvloer.
In de Van Dale wordt assertiviteit omschreven als ‘zelfbewuste, psychische weerbaarheid’. Het is een verzamelnaam voor vrijwel alle vormen van omgang met anderen, zowel op het werk als privé. In de praktijk komt het vaak neer op niet over u heen laten lopen en nee durven zeggen. Een assertief persoon kan zijn of haar belangen op een open en eerlijke manier kenbaar maken, durft zijn of haar mening te geven en is in staat een discussie aan te gaan als dat nodig is. Een assertief persoon is in balans. Hij of zij komt voor zichzelf op, maar heeft ook respect voor andermans belangen. Het is geven en nemen.
Assertiviteit zit tussen subassertiviteit en agressiviteit in. Geen nee durven zeggen, niet voor uzelf opkomen, extra werk aannemen terwijl u eigenlijk geen tijd heeft en conflicten vermijden. Dit zijn allemaal voorbeelden van subassertief gedrag en dit kan vervelende gevolgen hebben. U raakt gefrustreerd, wordt onzeker en voelt u gekrenkt omdat anderen geen rekening houden met uw belangen. Agressiviteit betekent juist dat u geen rekening houdt met andermans belangen. Agressieve mensen worden veelal gezien als dominant. Zij dulden geen tegenspraak en geven een ander niet de ruimte om eigen keuzes te maken.
Een organisatie heeft veel baat bij assertieve medewerkers. Een betrokken, actief en daadkrachtig overkomen wordt op de werkvloer vaak als zeer positief ervaren en zal uiteindelijk leiden tot betere bedrijfsresultaten. Tegelijkertijd levert het u als medewerker ook veel op. Assertief gedrag zorgt ervoor dat u meer zelfvertrouwen krijgt, u zich meer durft te uiten en positiever over uw werk bent, waardoor u minder in problemen denkt, maar juist oplossingsgerichter te werk gaat.
U assertief opstellen is vaak makkelijker gezegd dan gedaan en dit gaat niet over een nacht ijs. Toch zijn er een aantal simpele tips die u op weg kunnen helpen. We zetten ze voor u op een rij.
Actieve houding
Lichaamstaal is heel belangrijk bij assertiviteit. Straal daarom ook fysiek uit dat u betrokken en daadkrachtig bent. Ga rechtop staan en kijk mensen aan als u met ze spreekt. Af en toe een stilte laten vallen en rustig praten helpen daarbij.
Bereid gesprekken voor
Weet u dat er een gesprek aan zit te komen waarin er een assertieve houding van u verwacht wordt? Bijvoorbeeld een vergadering of een voortgangsgesprek? Bereid dit gesprek dan van tevoren voor. Denk na over wat u wilt zeggen en hoe u dat het beste kunt doen. Oefen dit thuis een paar keer en denk ook na over mogelijke bezwaren of tegenargumenten waar uw gesprekspartner mee kan komen. Zo laat u zich tijdens het gesprek minder snel verrassen.
Communiceer vanuit uzelf
Probeer zaken dicht bij uzelf te houden. Hoe voelt u zich bij een vervelende mail van uw collega? Wat vindt u van de maatregel die uw manager wil doorvoeren? Hoe denkt u over een bepaalde gang van zaken? Als u aangeeft dat iets een bepaalde reactie bij u oproept, kunnen uw collega’s en leidinggevenden daar weinig tegen inbrengen. Dat is namelijk hoe u het ervaart.
Creëer positieve gedachten
Een van de kenmerken van subassertief en agressief gedrag is een negatief denkpatroon. U denkt dat u iets niet kan, of u bent gefrustreerd omdat dingen niet lopen zoals u zou willen. Probeer daarom om te denken. Denk juist aan wat wel lukt en realiseer u dat u misschien iets nog niet kan, maar dat het wel te leren is. Een growth mindset (geloven dat u alles kunt leren met inzet, opleiding en volharding) helpt enorm bij het ontwikkelen van assertief gedrag.
Wilt u zich verder verdiepen in assertiviteit en onder professionele begeleiding van ervaren docenten aan de slag met uw eigen persoonlijke effectiviteit? Bij NCOI vindt u diverse trainingen die u hierbij kunnen helpen en waar u de rest van uw leven profijt van heeft. Kijk op onze opleidingspagina voor meer informatie over onze assertiviteitstrainingen.